Çanakkale Kara Muharebeleri: Bir Destanın Yazılışı


Çanakkale Kara Muharebeleri: 
18 Mart 1915’te Çanakkale Boğazı’nda kazanılan deniz zaferi, İtilaf Devletleri’ne çarpıcı bir gerçeği öğretti: Donanma, karadan destek olmadan boğazı aşamazdı. Bu ders, müttefikleri strateji değiştirmeye zorladı. Alçıtepe’yi ele geçirerek boğazdaki bataryaları susturmayı planlayan İngiliz, Fransız ve Anzak kuvvetleri, 25 Nisan 1915 sabahı 70.000 askerle Seddülbahir ve Arıburnu’na çıkarma yaptı. Böylece I. Dünya Savaşı’nın en kritik kara muharebeleri başladı ve 8 ay sürecek bir direniş destanı yazıldı.


Çıkarmanın İlk Saatleri: 67 Kahramanın Efsanesi

Seddülbahir’deki Ertuğrul Koyu’na çıkan düşman, 26. Alay’ın 3. Taburu’yla karşılaştı. Tabur Komutanı Mahmut Bey ve Asteğmen Hüseyin Bey’in şehit düşmesiyle Ezineli Yahya Çavuş, yalnızca 67 askerle 3.000 kişilik düşmanı 48 saat boyunca oyaladı. İngiliz birlikleri, bu küçük birliği bir tümen sanarken, siperlerde 64 şehit Türk askeriyle karşılaşınca şok oldu. Bu direniş, Çanakkale ruhunun doğuşunu ve Türk askerinin “ölürüm vatan kalır” inancını tüm dünyaya gösterdi.


Mustafa Kemal’in Tarihe Kazınan Emri

Arıburnu cephesinde ise 19. Tümen Komutanı Yarbay Mustafa Kemal, Conkbayırı’na hâkim olarak düşmanı durdurdu. Geri çekilen askerlerine, “Ben size taarruzu değil, ölmeyi emrediyorum!” diyen Mustafa Kemal, 57. Alay’ı şehadete yürüttü. Tamamı şehit olan alay, düşmanı püskürtmeyi başardı. Bu emir, savaşın seyrini değiştiren bir strateji dehasının yanı sıra Türk askerinin vatan için son nefesini verme kararlılığının da sembolü oldu.


Cephede İnsanlık: Beyaz Bayraklı Kahraman

Savaşın vahşeti içinde bile Türk askeri, insanlığını kaybetmedi. Avustralyalı Üsteğmen Casey’nin anlattığı bir anı bunu kanıtlıyordu: İki siper arasında yaralı kalan İngiliz subayını kurtarmak için beyaz bayrak sallayan bir Türk askeri, düşmanın bile saygı duyduğu bir cesaret sergiledi. Bu olay, Çanakkale’nin yalnızca bir savaş değil, insanlığın zaferi olduğunu hatırlattı.


Liman Von Sanders’in Hatası ve Mustafa Kemal’in Dönüm Noktası

  1. Ordu Komutanı Alman General Liman Von Sanders, Türk subayların mükemmel savunma planını değiştirerek kıyı siperlerini boşalttı. Ancak Mustafa Kemal’in Anafartalar Grup Komutanlığı’na atanması, dengeleri kökten değiştirdi. “Az gelir!” diyerek tüm sorumluluğu üstlenen Mustafa Kemal, cephedeki karmaşayı düzeltti ve tarihin akışını Türk milleti lehine çevirdi.


Çıkmaz ve Sessiz Çekiliş

1915 sonbaharında çatışmalar şiddetlendi. İtilaf Devletleri, Türk direnişi karşısında çaresiz kaldı. Yeni Müttefik Komutan General Charles Monroe, Gelibolu’nun boşaltılmasını önerdi. Aralık 1915’te başlayan gizli çekilme, 9 Ocak 1916’da tamamlandı. Böylece Çanakkale, dünya tarihine “geçilemeyen savunma” diye yazıldı.


Sonuç: Türkiye Cumhuriyeti’nin Temel Taşı

Çanakkale Savaşları, Türk milletinin vatan sevgisiyle imkânsızı başardığı bir destandır. Mustafa Kemal’in liderliği, Yahya Çavuş’un direnişi ve 57. Alay’ın şehadeti, sadece bir zafer değil, Türkiye Cumhuriyeti’nin ruhunu inşa etti. Bugün Çanakkale, birlik ve azmin sonsuz ışığıdır.


Kaynak :http://www.egitim.gov.tr/canakkale/kara.htm (Arşiv)
Erişim : 2 Kasım 2009

(Not: Orijinal kaynak http://www.egitim.gov.tr/canakkale/kara.htm artık erişime kapalıdır. Bu metnin arşivlenmiş versiyonuna şu linkten  ulaşılabilir.)

Yorumlar

Sayaç 26.02.2025

En Çok Okunan Sayfalar

Uğur Öztürk Vefat Etti

Çanakkale Zaferi’nin 110. Yılı: 'Yüz Onun' Temasıyla Anıyoruz!

Balkan Göçmenlerinin Biga’daki Yerleşim Noktaları (1299-1943)

18 Mart 2025: Çanakkale Deniz Zaferi'nin 110. Yıldönümü Anma Programı ve Etkinlikleri

Fatih'in Mirası: Kilitbahir Kalesi'nden Muhteşem Görüntüler

57.Piyade Alayı Şehitliği Fotoğrafları

Genelkurmay Arşivinden Çanakkale Savaş Fotoğrafları

Çanakkale Destanı: Türk Milletinin Kahramanlık ve Direniş Hikâyesi

Anadolu Hamidiye Tabyası Çanakkale Savaşları Tarih Müzesi Fotoğrafları