Biga Akarsuları

Biga, doğal güzellikleriyle ünlü olduğu kadar, akarsu zenginliğiyle de dikkat çeken bir ilçedir. Tarihte farklı isimlerle anılan bu akarsular, bölgenin ekosistemi ve yaşamı için hayati öneme sahiptir.

Kocabaş Çayı: Biga'nın En Büyüğü

Biga'nın en büyük akarsuyu olan Kocabaş Çayı, yaklaşık 80 km uzunluğundadır. Tarihte Granikos ve Barenos gibi isimlerle de anılan bu çay, Biga Ovası'ndan geçerek Karabiga yakınlarında Marmara Denizi'ne dökülür. Kocabaş Çayı, üç ana koldan beslenir:

1. Şapçı Dağı Kolu: Şapçı Dağı'nın doğu sırtlarından doğan bu kol, dağlık araziyi aşarak ve çeşitli kollardan beslenerek ana kola katılır.
2. Ala Dağı Kolu: Ala Dağı'nın kuzeydoğu ve güney sırtlarından beslenen kollarla birleşerek Kocabaş Çayı'na katılır.
3. Salat Deresi Kolu: Salat Dere, Kocabağ Dere, Çan Deresi veya Granit Çayı gibi adlarla anılan akarsulardan oluşur. Ak Dağ'da (Kaz Dağı'nın tarihi adıyla İda Dağı'nın yakınında) doğan bu kol, Çan Deresi ve Güllüçay adlarıyla çeşitli kollardan beslenerek Biga'ya kadar derin bir vadiden akar. Akkayrak Köyü yakınlarında doğudan Kırkgeçit Deresi'ni, Abdiağa Köyü yakınlarında ise yine doğudan Gürlek Deresi'ni alarak ilçe merkezine ulaşır. Biga ilçe merkezinden sonra ovada sakin bir akış gösterir. Güleçköy ve Adliye Köyü yakınlarında Kıratlı Çayı, Çınarköprü Köyü yakınlarında ise Hoşap Çayı ile birleşerek Karabiga'ya 3 km yakınında delta yapmadan Marmara Denizi'ne dökülür.

Kocabaş Çayı'nın yatağı zamanla değişiklik göstermiştir. Yağışlara bağlı olarak debisi değişir; yazın azalırken kışın artar ve zaman zaman taşkınlara neden olabilir. Taşkınları önlemek amacıyla  çok büyük çaplı Islah çalışması tamamlanmıştır. Kocabaş Çayı'nda su derinliği ilkbaharda ortalama 1 metre civarında iken yazın 20-25 cm'ye kadar düşebilir. Debisi en az 15-20 m³/s, en çok ise 1345 m³/s'tür.

Hoşap Çayı: Yenice'den Biga'ya

Yenice İlçesi'nin Sazak Köyü yakınlarında doğan Hoşap Çayı, bu bölgede Pança Çayı olarak adlandırılır. Doğu tarafından Kuzgun Dere'yi, batı tarafından ise Çaldere ve Tomrukdere'yi alarak Hoşaba Köyü yakınında Hoşap Çayı adını alır. Bahçeli Köyü ile Gümüşçay Beldesi'nin kenarından geçerek Çınarköprü Köyü yakınlarında Kocabaş Çayı'na katılır. 50 km uzunluğundaki bu akarsuyun 30 km'si Biga ilçe sınırları içerisindedir.

Kıratlı Çayı: Birkaç Adla Akan Nehir

Çan ilçesi sınırlarındaki Karadağ ormanlarından doğan Kıratlı Çayı, Eşelek ve Gürçeşme köyleri ile Bakacak Bucağı'ndan geçtikten sonra güneyden Kaynarca Deresi'ni, kuzeyden de Kozçeşme Deresi'ni alarak Akköprü Köyü yakınlarında Kocabaş Çayı'na ulaşır. Bu çay, yöreye göre Eşelek Çayı, Kocaçay veya Bakacak Çayı gibi farklı isimlerle de anılmaktadır.

Kemer Deresi: Küçük Ama Önemli

Kemer Deresi de Biga'nın küçük ama önemli akarsularından biridir. Çataltepe'den doğar, Kadı Ovası'nı bölerek Kemer Köyü'nde denize ulaşır.

Biga'nın akarsuları, bölgenin doğal güzelliklerini ve biyolojik çeşitliliğini destekler. Bu akarsular, tarım ve sulama faaliyetleri için de önemli bir kaynak oluşturur. Biga'yı ziyaret edenler, bu akarsuların kıyılarında doğa yürüyüşleri yapabilir, piknik alanlarında dinlenebilir ve bölgenin doğal güzelliklerinin tadını çıkarabilirler.

Kaynak: Biga Belediyesi,Yerel Basın