Sarısıvat Köyü Tarihçe

Fotoğraf : Sarısıvat Köyü

Yayınlama :16.12.2014
Güncelleme : 14.04.2025

Sarısıvat Köyü, Çanakkale İli Biga İlçesi’ne bağlı bir köydür.Biga'ya 10 Km, Çanakkale İl Merkezine 98 Km mesafededir.

1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı (Doksanüç Harbi) sonrasında artan baskılar nedeniyle, Bulgaristan’ın Kırcalı bölgesi, Filibe (Plovdiv) kasabasına bağlı Borovo (Борово) Köyü’nden göç eden Türk ve Müslüman halk tarafından 1886 (Rumi 1302) yılında kurulmuştur. Göç eden bu insanlara, geldikleri bölgeden dolayı "Kırcalı" denmiştir.

Sarısıvat Köyü’nün kurulduğu bölgedeki toprağın sarı renkte olması, bu toprakla ev sıvanması ve ayrıca toprağın suyu tutma özelliği gibi nedenlerle köye “Sarısıvat” adı verilmiştir. Bazı kaynaklarda köyün ismi “Sarisifat” veya “Sarısuvat” şeklinde geçse de, doğru ve yerleşik kullanım “Sarısıvat”tır.

Borovo Köyü, önceleri Bulgaristan’ın Filibe (Plovdiv) iline bağlı İstanimeka (bugünkü Asenovgrad) ilçesine bağlıyken, idari yapıdaki değişiklik nedeniyle daha sonra küçük bir ilçe olan Laki’ye bağlanmıştır. Günümüzde Borovo, Bulgaristan’ın Plovdiv (Filibe) (Пловдив) iline bağlı Laki (Лъки) ilçesi sınırları içerisinde yer almaktadır.

Fotoğraf : Borovo Köy Girişi 03.04.2025

Borovo Köyü, Rodop Dağları'nın orta kesiminde; Filibe şehrinin 50 km güneybatısında, Bachkovski Manastırı'nın 38 km güneyinde, Laki kasabasına 6 km, başkent Sofya'ya ise 106 km mesafededir.Laki ilçesi sınırları içerisinde Çan İlçesi Asmalı Köyü’nün geldiği Belitsa (Белицa) Köyü'de bulunmaktadır.

Harita: Laki İlçesi ve Köyleri
Bu güncel harita, Borovo Köy Meydanı'ndaki panodan çekilmiştir. Fotoğraf, 03 Nisan 2025 tarihinde kaydedilmiş olup, Laki İlçesi'ne bağlı köylerin yerleşim düzenini göstermektedir

Borovo Köyü, bölge halkı arasında farklı şekillerde de anılmaktadır. Özellikle Kırcalılar ve Pomaklar tarafından "Boruva", "Borova" ya da "Baruva" olarak da isimlendirilmektedir.

Göçün Temel Sebebi: Doksanüç Harbi

• Savaş Öncesi Durum:
  Osmanlı-Rus Harbi olarak bilinen, Rumî takvimle 1293 ve Miladî takvimle 1877-1878 yıllarında gerçekleşen Doksanüç Harbi’ne kadar Borova’da yaşayan halk, genel olarak huzurlu ve mutlu bir yaşam sürmekteydi.Köy halkı  geçimini tarım, hayvancılık ve ormancılıkla sağlardı.

• Savaşın Etkileri:
  Harbin patlak vermesiyle Bulgaristan’daki siyasi ve sosyo-kültürel durum hızla kötüleşti. Azınlık konumuna düşme, uygulanan baskılar ve belirsizlik nedeniyle, Borova halkı köylerini ve şehirlerini terk etmek zorunda kaldı.

---

Göç Dalgaları ve Gidilen Yerler

1. İlk Göç (1877-1878):

• Bu dönemde Borova’dan ayrılanların bir kısmı Eskişehir civarına, bir kısmı ise Biga tarafında, örneğin 1878 yılında Dikmen Köyü’ne yerleşmiştir.

• Aynı anda Eskişehir bölgesinde kalmak tercih edilen gruplar da mevcuttur.

2. İkinci Göç Dalgası (1885-1886):

• Sarısıvat Köyü’nün kurucularının 1885’te başlayan ikinci göç dalgasıyla, Eskişehir’de bir süre kaldıktan sonra Balıkesir İli Gönen İlçesi Taban Köyü’ne (günümüzde Çanakkale İli Yenice İlçesi’ne bağlı) akın ettikleri;

• Ardından Çan Asmalı Köyü, Biga Danişment Köyü (Eski Havdan) üzerinden bugünkü Sarısıvat Köyü’nün kurulmasına yol açan yerleşime geçiş sağlanmıştır.

• Sarısıvat Köyü’nün kuruluş tarihi 1886’dır. Komşu köylerden Havdan, Sarısıvat’tan 5 yıl; Dikmen, Sarısıvat’tan 9 yıl önce kurulmuştur.

3. Üçüncü Göç Dalgası (1894):

• Bu dalgada göç eden grup, Çan Altıkulaç ve Yuvaalar Köyü’ne yerleşmiştir.(Belitsa'lılar ile birlikte)

4. Dördüncü Göç (1914):

• Borova’dan ayrılarak Çan Karadağ Köyü’ne giden göçmenler söz konusudur.

5. Son Göç Dalgası (1936):

• 1936’da yaklaşık 30 haneyi kapsayan son büyük göçte, Borova’dan çıkanlar çeşitli yönlere dağılmıştır:

  • Olukkaya Köyü: Bir grup, Kayseri Pınarbaşı Pöhrenk Köyü’ne göç etmiş; bu köyün günümüzdeki adı Olukkaya’dır.

  • Niğda Bor’a: Bir kısım Niğda Bor’a yerleşmiştir.

  • Konya Çumru’ya: Başka bir grup ise Konya’nın Çumru bölgesine göç etmiştir.

  • 1936 sonrası Borova’da kalanların Belitsa (Borova’ya yakın bir köy) yerleşmişlerdir. 

  •  Kırklareli’nin Armağan Köyü'ne yerşenlenlerin hangi göç dalgasında göç ettiğini tespit edemedik.

 Güncel Yerleşmeler:

• Sarısıvat kökenli ailelerin halen Karadağ, Dikmen, Olukkaya gibi köylerde akrabaları mevcuttur.

• Ayrıca, Balıkesir İli Gönen İlçesi  Çığmış Köyü , Çanakkale İli  Yenice İlçesi Reşadiye, ve Taban Köyü gibi yerleşimlerde de dedeleri Borova’dan gelen aileler yaşamaktadır.

•  1936’da Olukkaya Köyü’ne göç eden Ekinciler ailesinden bir grup, 1943 yılında Sarısıvat’a yerleşmişlerdir.Halen Sarısıvat'da Borova  1932 doğumlu bir hanım köylümüz yaşamaktadır.
  
  

  

  Fotoğraf : Hüseyin AŞKI Borovo Köy Meydanı'nda 03.04.2025

Fotoğraf : Borovo Köyü 03.04.2025

Fotoğraf : Borovo Köyü Kutsal Meryem (Sveta Bogoroditsa) Kilisesi
03.04.2025 (Osmanlılar zamanında Cami olarak kullanılıyordu)

Sarısıvat Köyü'ne ilk baştan  19 hane geldiği ifade edilmektedir. Yapılan araştırmada köye ilk gelenler (Köyün Kurucuları) şunlardır.

Sıra	Lakabı	Soyadı	Açıklama
1	Pokul	Işık	—
2	Osman Pehlivan	Aşkı	—
3	Talebi	Arslan	—
4	Aliço	(Belirsiz)	Kesin tespit edilemedi
5	Molla Murat	—	Kınalar'a gitmişler
6	Ali Babaç	—	Çifteçeşmeler'e gitmişler
7	Pomakoğlu	Yaz	—
8	Bayramoğlu	Barut	—
9	Armutoğlu	Şahan	—
10	Rüstem	—	Kimsesi kalmamış
11	Turçin	Öztürk	—
12	Süle Dede	Güzel	—
13	Adem Mustafa	Yılmaz	—
14	Kabakçı	—	Çifteçeşmeler'e gitmişler
15	İbrahim Ağa	Kıray	—
16	Deli Mustafa Oğlu	Kılınç	—
17	Maleşler	Karabıyık	—
18	Ömeroğlu	Yaşar	—
19	Korucu Mustafa	Saygılı	—

Kaynaklar:

• Prof. Dr. Kemal Gözler ( www .geocities .com /yeniciftlik /bildiri .htm )
• Sarısıvat Köyü'nden Ahmet BARUT (92 yaşında)
• Çan Karadağ Köyü'nden Mustafa ÖNDER
• Sarısıvat Köy Kütüğü
• http://www.bigaarsivi.com​​​
• http://www.bigafreenet.com/sr2.php?id=10​​​​​​​
• Engin Gürsu'nun Biga, Pegai
• Altıkulaç Köyü'nden Bülent YILMAZ
• Hüseyin Aşkı Borovo gezi notları 03.04.2025

Araştıran : Hüseyin AŞKI

BOROVA (BOROVO) Köyü ile ilgili bilgi ve görseller
Borovo Fotoğrafları
Borovo Köyü:Rodop Dağlarının Saklı Cenneti
Borovo Videoları
Borovo Fotoğrafları 03.04.2025
Borovo Video 03.04.2025